“Door beter te leren luisteren kan ik mijn gesprekspartner beter begrijpen en meer uit mijn gesprekken halen.”
“Ik ben nogal snel in het geven van mijn mening, ik wil leren meer open te staan voor de mening van de ander.”
“Ik wil ook goed kunnen luisteren naar mensen die ik niet erg sympathiek of interessant vind.”
Zomaar een aantal redenen waarom mensen besluiten deel te nemen aan een luistertraining.
Laat ik meteen met de deur in huis vallen. Niet goed, of onvoldoende luisteren wordt niet direct opgelost door ‘het trucje’ aan te leren. Ik ken iemand die zowel privé als op het werk erg onder druk stond, wat chaos in haar hoofd veroorzaakte. Ga je dan beter luisteren door een luistertraining te volgen? Waarschijnlijk niet, omdat het onderliggende probleem – onder druk staan en hierdoor weinig ruimte in het hoofd hebben – niet is opgelost.
Vraag je ook af of je het écht wil leren. Neem het voorbeeld waarin iemand wil leren luisteren ook naar mensen die ze niet sympathiek vind. Tijdens de training bleek ze dat wel te willen maar “niet naar die ene collega die zo irritant van de regeltjes is”.
Wil je beter leren luisteren door de training te volgen dan moet je ook echt willen onderzoeken wat er in jou omgaat als luisteraar. Het helpt om eerst naar binnen te gaan en stil te staan bij wat veroorzaakt dat jij niet zo goed luistert als nodig is. Vaak heb je bepaalde overtuigingen of denkbeelden die je tegenhouden om te luisteren. Als je je dan alleen richt op het ontwikkelen van je vaardigheid in luisteren zie je belangrijke showstoppers over het hoofd.
Een voorbeeld van hoe je overtuigingen, waarden en normen je in de weg kunnen zitten in communicatie:
Er zat eens een man in een teamtraining die nauwelijks iets zei. Een collega snapte niet dat hij wel antwoord gaf als er iets gevraagd werd, maar dan vervolgens weer zijn mond niet opendeed. Intussen kletste iedereen erop los, lekker door elkaar heen zelfs, want de sfeer was ernaar. Misschien denk je: de zwijgende man kan wel een cursus assertiviteit gebruiken. Maar wat blijkt achteraf: in zijn cultuur is het not done om andere mensen in de rede te vallen… Een cursus assertiviteit is dus niet nodig. Wel kunnen we hem voorstellen om zijn beleefdheidsnorm in bepaalde situaties los te laten.
Wat ik geloof? We kunnen vaak meer dan we zelf (of anderen) denken, zodra we onze gedachten over iets veranderen of loslaten. Als je bijvoorbeeld de overtuiging hebt dat je van fouten leert en dat het oké is om ze te maken, is het ook makkelijker om naar feedback te luisteren.
Conclusie: Als je beter wil leren luisteren, écht beter wil leren luisteren, onderzoek dan (dag 1 van de training) vooral welke onderliggende ideeën je zelf hebt die je hierin tegenhouden. Waardoor komt het volgens jou dat je niet zo goed luistert als je zou willen? Ben je daarna helemaal klaar voor het aanleren van luistervaardigheden, dan zijn we je graag van dienst op de tweede dag ;-).
